Çözger raporu nedir? Nasıl alınır?
Çocuklar İçin Özel Gereksinim Raporunun kısaltılmış ismi olan Çözger nedir? Çözger raporu nasıl alınır? Detaylar Kayseri Anadolu Haber'in Kayseri haberlerinde..
Çocuklar İçin Özel Gereksinim Raporunun kısaltılmış ismi olan Çözger, Sağlık kurulunca hazırlanan çocuğun özel gereksinimlerini belirten belgeyi ifade etmektedir. 20 Şubat 2019 tarihli 30692 sayılı Resmi Gazete 'de yayınlanan Yönetmelik ile Engelli Sağlık Kurulu Rapor süreçleri ve raporun içeriği değişmiştir. Bunun yanı sıra çocukların değerlendirmelerine ve rapor sürecine yeni bir yaklaşım getirmiştir. İşte, Çözger nedir sorusunun cevabı.. Peki Çözger raporu nasıl alınır? Detaylar haberimizde..
20 Şubat 2019 tarihinde resmi gazetede yayınlanan Çocuklar için Özel Gereksinim Değerlendirmesi Raporu (ÇÖZGER) yönetmeliği ile 18 yaş altı çocuklar için verilen raporların veriliş şekli ve koşulları düzenlenmiştir. Aslında raporlarda "engelli" ibaresinin kaldırılmış olup, erişkinlerin ve çocukların ayrı bir şekilde değerlendirilmesi, sadece özel eğitim hizmetlerinden yararlanan bireyler için olumlu ve yerinde bir düzenleme olmuştur.
Yönetmeliğin bu gibi olumlu tarafları olduğu gözlemlense de üstüne kurgulandığı yetkilendirilmiş ve sertifikalandırılmış ÇÖZGER hekiminin yönetmeliğin ilk yayınlandığı ve yürürlüğe girdiği tarihlerde böyle bir hekimin Türkiye'de hiçbir hastanede bulunmuyor olması, Yönetmeliğin resmi gazetede yayınlandığı gün itibariyle alt yapısı ve hazırlığı yapılmadan yürürlüğe girdiğini göstermektedir. 20 Şubat 2019'da yayınlandığı tarih itibariyle, kamu hastanelerine rapor almak için yapılan başvurular, yönetmeliğin gerektirdiği altyapı hazır olmadığı için rapor işlemleri yerine getirilememiştir. Ancak Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı altyapı eksikliğini görüp, 10 Mart 2019 Tarihinde yayımladığı yeni yönetmelikle, Çözger yetkili hekimi ile ilgili hükümler uygulanmaksızın, Bakanlığın internet sitesinde halihazırda yayımlanmış olan engelli sağlık kurulu vermeye yetkili hastaneler tarafından ve kurullarda Çözger yetkili hekimi bulunmaksızın, sağlık kurulu raporlarını düzenlemeye devam edilmesi yönünde yeni yönetmelik yayımlanmıştır.
Yönetmelikte açıkça belirtilmiş olmasına rağmen, İlimizde Sağlık Kurulu Raporu vermeye yetkili hastaneler, çözger yetkili hekimi olmadığını öne sürerek, randevu almış engelli bireylerin dahi randevuları iptal etmişlerdir. Halihazırda sağlık kurulu raporu veren hastanelerden sadece, Derince Eğitim ve Araştırma hastanesinin rapor vermesi için yönlendirme yapılmakta olup, bu durum Kocaeli ilindeki engelli sayısını düşünüldüğünde sorunu çözmek bir yana sorunun daha da büyüyeceği izlenimi yaratmaktadır. Yukarıda ifade edilen sorunlar, ilimizde engelliler açısından telafisi olmayan mağduriyetlere sebep olmuştur ve olmaya da devam edecektir. 182'yi arayıp engelli raporu almak için başvuran aileler randevuların dolduğu ve 15 gün sonra tekrar denemeleri gerektiği şeklinde yönlendirilmektedir. Engelli aileleri tarafından yapılan şikayetlerde, sağlık kurulu için, Yönetmeliğin yayımlandığı 20 Şubat tarihinden beri randevu alamayan, buna ilaveten ne zaman randevu alacağına dair de bilgisinin olmadığını söyleyen engelli birey ve aileler olduğu görülmektedir.
Başvuru yapmayı başaran aileler ve engelliler ise tek bir hastaneye yönlendirilmesinden dolayı bir altı ay da psikologların verdiği Wisc-r testleri için randevu sırası beklemektedirler. Sağlık Kurulu raporu alabilmek için 6 ay randevu için bekleyip , sağlık kurulu kabulünden sonra 6 ay daha Wisc-r testi için bekleyen 18 yaş altı çocuklarımız engellilerin yararlandığı haklardan bu süre içinde yararlanamamaktadır. 1 yıl sonunda alınan rapor en az 1 yıllık veya 2 yıllık alınmakta olup her yıl rapor telaşı ve karmaşası yaşanmasına sebep olmaktadır.
Çözger gereksinim raporu 18 yaşından küçük özel bireylere verilen bir rapor türüdür. Şöyle ki adını 2019 yılında çıkan bir kanundan almaktadır. Daha önceleri özel eğitim isteyen çocuklar bu kategoride sayılmıyordu. Yetişkinlerle aynı kurallara ve aynı şartlarda değerlendirilmeye alınıyordu. Ancak bu durumun bu şekilde olmaması gerektiğinin farkına varıldı ve değişime gidildi. Şimdi sizlere bu raporun içeriğinden bahsedeceğiz.
Öncelikle çocuğun özel eğitime tabii tutulması gerektiği bebeklik ya da erken çocukluk döneminde mutlaka saptanmaktadır. Bu saptama yapılırken birey hem bedensel hem de zihinsel olarak birçok testten geçiriliyor. Bu testler sırasında tüm detaylar iyice araştırılıyor.
Tetkikler neticesinde çözger gereksinim raporunda hem mevcut durumu hem de ihtiyacı olan eğitim türü ve davranış şekilleri aileye anlatılıyor. Amaç ailenin nasıl bir yol izlemesi gerektiğini öğretmektir. Hem yakın çevre hem de aile bireyleri için bu durum büyük önem taşıyor. Ayrıca temel ihtiyaçlarının karşılanmasında da bu raporun önemi oldukça belirgin.
Bazen ailenin dahi çocuklara yetersiz kaldığı durumlar olabiliyor ve ilgili kurumlar tetkikleri sonucunda bu detayların farkına varabiliyorlar. Neticede de uygulanması gereken metot çiziliyor. Bu detaylardan bazıları şunlardır:
Sağlık
Rehabilitasyon
Eğitim
Sosyal haklar
Ekonomik haklar
Barınma hakkı gibi temel haklar düşünülerek devlet tarafından katkı sağlanıyor.