Demiral: 'Helal gıdada, öncelik para olmamalı'
Türkiye'de 38 ilde açılan ve tamamen helal sertifikalı ürünleri müşterilerine sunan 'Halal Dünya Marketleri' Kayseri Şubesi sorumlularından Şükrü Demiral ile helal gıda ve ticareti konusunda bir söyleşi gerçekleştirdik.
Gerçekleştirdiğimiz söyleşide helal gıda ve pazarı hakkında bilgiler veren Halal Dünya Marketleri Kayseri Şubesi sorumlusu Demiral, insanların gıda ürünlerinde önceliğinin helal olmasından çok fiyatı olduğunu ancak önceliğin para olmaması gerektiğini bildirdi.
HELAL GIDA NEDİR, NASIL BİLİNİR?
Bir Müslüman'ın yiyebileceği şekilde, üretimi yapılan, kontrolden geçen ürünlerdir. Helal dediğimiz zaman sağlıklı olması da akla gelir. Dinimize göre yasaklanmış ürünlerin içerisinde sokmamaktır. Özellikle nedir, domuz. Beyni uyarıcı maddeler, kimyasallar. Yani her birinde az az var ama devamlı sirkülasyon olunca bedene zararı oluyor. İşte bu noktada vücuda zararı olmayan, dinen kullanımı yasaklanmış unsurların, usullerin bulunmadığı ürünlerdir helal gıda.
Nasıl bilinir sorunuza gelince tabii ki paket içerisinde olan ürünleri açıp bakma, test etme imkanınız yok. Hatta bir vatandaş olarak her birini alarak gerekli testlerini yaptırmak ve ona göre almak durumunda da değilsiniz. Burada itibar edilecek en önemli şey ciddi ve geçerliliği bilinen helal gıda sertifikasyon firmalarının o ürünlerde mührünün olup olmadığıdır. O ürünlerin de satıldığı mekanların uygun yerler olmasıdır. Mesela bizim marketlerimizde bulunan ürünlerde GİMDES'in yani uluslararası geçerliliği olan Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Denetleme ve Sertifikalama Araştırmaları Derneği'nin logoları vardır. Ürünlerimizin hiçbirisi bu sertifikadan geçmeden raflarımızda yer almaz. GİMDES ise dünyada bütün Müslüman ülkelerde tanınan ve geçerliliği olan tek helal gıda sertifikasyon derneğidir. Bu dernek uluslararası helal gıda hakkında seminerler, konferanslar da düzenleyen, bilgilendirici yayınları bulunan de bir dernektir. Ancak bazı bilinen markalar da bu logoyu kullanmıyor ürünlerinde. Sebebi de bazı uluslararası büyük perakendecilere, marketlere giremiyorlar, yani o marketler bunu tanımıyor. Onlar da bu marketlerde yer almak için bu logoyu ve sertifikasyonu kullanmıyorlar.
MARKETLERİNİZDEKİ ÜRÜNLERİN BÜTÜNÜ HELAL GIDA MIDIR?
Marketimizde bulunan ürünler a'dan z'ye helal ürünlerdir. Marketimizde tamamiyle helal olan ve bunun GİMDES gibi dünyaca tanınan bir helal gıda sertifikasyon kuruluşunun onay alınarak sağlandığı Afia marka ürünler ile buna benzer diğer helal olan ürünleri satıyoruz. Bununla da kalmıyoruz, helal olan ürünlere ek sağlıklı ve gerçekten doğal olan ürünleri de marketimizde müşterilerimize sunuyoruz. Etlerimizi bile denetim altında, yine sertifikasyon kuruluşu denetiminde hatta video çekimleri ile helal kesim yapıldığı kayıt altına alınarak müşterilerimize sunuyoruz. Ancak buna rağmen etlerimize maalesef rağbet olmadı. 1 hafta oldu bu et reyonunu kapattık. Bir de şu var. Marketimizde bütün gıdaların helalini bulabilirsiniz diyemem. Çünkü bazı ürünler var ki onun üretimden kaynaklı helali olmuyor. Örneğin jelatinli ve marşmelovlu olan ürünlerin baştan helal olarak üretimi mümkün olmuyor. Ham maddesi dışarıdan geldiği ve helal olmayan yollardan edinildiği için bunların helali olmuyor. Ve bizim marketimizde de bu gibi ürünler bulunmuyor. Ancak üretimi en baştan helal olan ve sertifikaları bulunan diğer helal ürünler ise tamamen marketimizde mevcuttur.
HELAL GIDA MARKETİ AÇMA FİKRİ NASIL OLUŞTU?
Arkadaşlarımla birlikte bir sohbet esnasında oluştu. Ben eczacı teknisyeniyim, o işimi bırakıp açtım bu marketi arkadaşım, ortağımla birlikte. Ortağım Halil bey de organize sanayide bir firması vardı onu kapattı. Böyle bir işe çoluk çocuğumuza helal kazanç ve helal yedirmek için, vatandaşlara da bu hizmeti sunmak için başladık. Yediğimizden emin olmak, emin olduklarımızı yedirmek amacıyla bu marketi Kayseri'ye açtık. Bu işi biz yapalım dedik. Biraz da şöyle bir algı gördük, yani 5 kuruş mu, Müslümanlık mı? Yani bazı marketler ile bizi kıyaslayıp oralarda biraz daha ucuz, o da zaten çok büyük üretimler yapıyor ve kendi üretiyor. Yani bizim ürünlerimizde fiyatı çok düşürme imkanımız yok. Diğer bazı marketlerde biraz daha ucuz olabilir ancak emin olamazsınız. Yani helal kaygınız varsa 5 kuruşun hesabı yapılmamalı diye düşünüyoruz ancak para maalesef öncelik olmuş.
ŞU AN TÜRKİYE'DE KAÇ ŞUBESİ VAR BU MARKETLERİN?
Şu an yurt çapında toplam 38 şubesi bulunuyor ve sürekli de açılıyor. İşte Kayseri'de de ilk defa biz açtık. AFİA GİMDES Halal Dünya Marketleri'nin hedefi bütün iller. Kayseri merkezinden beklediğimiz ilgiyi göremedik ama İncesu, Yahyalı, Develi gibi ilçelerden müşterilerimiz var. Şaşırtıcıdır ama çevre illerden gelenler var işte Nevşehir'den, Kırşehir'den, Sivas'tan falan. Dileriz ilerde ilgi daha yoğun olur. Firmamız öncelikle buranın cirosuna bakıyor. Eğer ilgi olur da belli bir ciroya sahip olursa Kayseri içerisinde başka şubeleri de açma girişimleri olacak. Develi'de bir nokta açma isteğimiz, planımız var. İlerleyen günlerde bunlar da netleşecek.
MARKETİNİZE VATANDAŞLARIN İLGİSİ NASIL, NASIL KARŞILADILAR BÖYLE BİR MARKETİ?
Gelen insanlara göre bakarsak, yüzde 70'i çok olumlu, yani çok memnun insanlar. yüzde 30'u da merak için geliyor. O yüzde 30'unun da hiçbir şekilde helal kaygısı yok. Fiyat araştırması yapıyor. Önceliği de fiyat onların. Ama geri kalanın para ile ilgili hiçbir kaygısı yok. Aslında biz fiyat araştırması da yapıyoruz zaman zaman ve fiyatlarımızı da uygun tutuyoruz. Ancak bizdeki helal olduğu kesin olan Afia marka ürünler ile diğer ürünlerin fiyatının hemen hemen aynı olduğunu görünce beğenmiyor. Yani Afia ne ki diğerleri ile aynı fiyat olsun diye düşünüyor. Oysa gerçekten helal ve doğal olan ürünlerin baktığınızda daha pahalı olması bile gerekir ancak bizde fiyatlar da yüksek değil. Yani öncelik helal ve doğal oluşu olmalı ürünlerin. Fiyatına bakılmamalı. Bu anlayış zamanla yerleşecek gibi geliyor bize.
SON OLARAK HELAL OLAN HER ÇEŞİT ÜRÜNÜ BULMAK MÜMKÜN MÜ, KAÇ ÇEŞİT ÜRÜN VAR MARKATİNİZDE?
Helal olarak her ürünü bulmak dediğim gibi mümkün değil zaten maalesef. Genel anlamda da yok, bizim dışımızda da yok şu an. Yüzde 70 seviyelerinde. Zaten üretemiyorsun. Sıkıntıları var. Yani çocuk gıda ürünlerine baktığınız zaman marşmelov, jelatin olan ürünlerin içerisi ham maddesi helal olmayan sıkıntılı ürünler. Bu ürünler bizde yok. Yani marketimizde bulunan ürünlerin hepsi helal ancak bu gibi gruplara giren ürünlerden dolayı her gıda maddesinin, her ürünün helalini bizde de bulmak mümkün değil.
Marketimizde 1500 çeşit ürün mevcuttur. Hem helal, hem de doğal olarak bir çok helal gıda ve kozmetik, temizlik ürünü de bizde bulunuyor. RÖPORTAJ: KAAN AKBAŞ
HELAL GIDA NEDİR, NASIL BİLİNİR?
Bir Müslüman'ın yiyebileceği şekilde, üretimi yapılan, kontrolden geçen ürünlerdir. Helal dediğimiz zaman sağlıklı olması da akla gelir. Dinimize göre yasaklanmış ürünlerin içerisinde sokmamaktır. Özellikle nedir, domuz. Beyni uyarıcı maddeler, kimyasallar. Yani her birinde az az var ama devamlı sirkülasyon olunca bedene zararı oluyor. İşte bu noktada vücuda zararı olmayan, dinen kullanımı yasaklanmış unsurların, usullerin bulunmadığı ürünlerdir helal gıda.
Nasıl bilinir sorunuza gelince tabii ki paket içerisinde olan ürünleri açıp bakma, test etme imkanınız yok. Hatta bir vatandaş olarak her birini alarak gerekli testlerini yaptırmak ve ona göre almak durumunda da değilsiniz. Burada itibar edilecek en önemli şey ciddi ve geçerliliği bilinen helal gıda sertifikasyon firmalarının o ürünlerde mührünün olup olmadığıdır. O ürünlerin de satıldığı mekanların uygun yerler olmasıdır. Mesela bizim marketlerimizde bulunan ürünlerde GİMDES'in yani uluslararası geçerliliği olan Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Denetleme ve Sertifikalama Araştırmaları Derneği'nin logoları vardır. Ürünlerimizin hiçbirisi bu sertifikadan geçmeden raflarımızda yer almaz. GİMDES ise dünyada bütün Müslüman ülkelerde tanınan ve geçerliliği olan tek helal gıda sertifikasyon derneğidir. Bu dernek uluslararası helal gıda hakkında seminerler, konferanslar da düzenleyen, bilgilendirici yayınları bulunan de bir dernektir. Ancak bazı bilinen markalar da bu logoyu kullanmıyor ürünlerinde. Sebebi de bazı uluslararası büyük perakendecilere, marketlere giremiyorlar, yani o marketler bunu tanımıyor. Onlar da bu marketlerde yer almak için bu logoyu ve sertifikasyonu kullanmıyorlar.
MARKETLERİNİZDEKİ ÜRÜNLERİN BÜTÜNÜ HELAL GIDA MIDIR?
Marketimizde bulunan ürünler a'dan z'ye helal ürünlerdir. Marketimizde tamamiyle helal olan ve bunun GİMDES gibi dünyaca tanınan bir helal gıda sertifikasyon kuruluşunun onay alınarak sağlandığı Afia marka ürünler ile buna benzer diğer helal olan ürünleri satıyoruz. Bununla da kalmıyoruz, helal olan ürünlere ek sağlıklı ve gerçekten doğal olan ürünleri de marketimizde müşterilerimize sunuyoruz. Etlerimizi bile denetim altında, yine sertifikasyon kuruluşu denetiminde hatta video çekimleri ile helal kesim yapıldığı kayıt altına alınarak müşterilerimize sunuyoruz. Ancak buna rağmen etlerimize maalesef rağbet olmadı. 1 hafta oldu bu et reyonunu kapattık. Bir de şu var. Marketimizde bütün gıdaların helalini bulabilirsiniz diyemem. Çünkü bazı ürünler var ki onun üretimden kaynaklı helali olmuyor. Örneğin jelatinli ve marşmelovlu olan ürünlerin baştan helal olarak üretimi mümkün olmuyor. Ham maddesi dışarıdan geldiği ve helal olmayan yollardan edinildiği için bunların helali olmuyor. Ve bizim marketimizde de bu gibi ürünler bulunmuyor. Ancak üretimi en baştan helal olan ve sertifikaları bulunan diğer helal ürünler ise tamamen marketimizde mevcuttur.
HELAL GIDA MARKETİ AÇMA FİKRİ NASIL OLUŞTU?
Arkadaşlarımla birlikte bir sohbet esnasında oluştu. Ben eczacı teknisyeniyim, o işimi bırakıp açtım bu marketi arkadaşım, ortağımla birlikte. Ortağım Halil bey de organize sanayide bir firması vardı onu kapattı. Böyle bir işe çoluk çocuğumuza helal kazanç ve helal yedirmek için, vatandaşlara da bu hizmeti sunmak için başladık. Yediğimizden emin olmak, emin olduklarımızı yedirmek amacıyla bu marketi Kayseri'ye açtık. Bu işi biz yapalım dedik. Biraz da şöyle bir algı gördük, yani 5 kuruş mu, Müslümanlık mı? Yani bazı marketler ile bizi kıyaslayıp oralarda biraz daha ucuz, o da zaten çok büyük üretimler yapıyor ve kendi üretiyor. Yani bizim ürünlerimizde fiyatı çok düşürme imkanımız yok. Diğer bazı marketlerde biraz daha ucuz olabilir ancak emin olamazsınız. Yani helal kaygınız varsa 5 kuruşun hesabı yapılmamalı diye düşünüyoruz ancak para maalesef öncelik olmuş.
ŞU AN TÜRKİYE'DE KAÇ ŞUBESİ VAR BU MARKETLERİN?
Şu an yurt çapında toplam 38 şubesi bulunuyor ve sürekli de açılıyor. İşte Kayseri'de de ilk defa biz açtık. AFİA GİMDES Halal Dünya Marketleri'nin hedefi bütün iller. Kayseri merkezinden beklediğimiz ilgiyi göremedik ama İncesu, Yahyalı, Develi gibi ilçelerden müşterilerimiz var. Şaşırtıcıdır ama çevre illerden gelenler var işte Nevşehir'den, Kırşehir'den, Sivas'tan falan. Dileriz ilerde ilgi daha yoğun olur. Firmamız öncelikle buranın cirosuna bakıyor. Eğer ilgi olur da belli bir ciroya sahip olursa Kayseri içerisinde başka şubeleri de açma girişimleri olacak. Develi'de bir nokta açma isteğimiz, planımız var. İlerleyen günlerde bunlar da netleşecek.
MARKETİNİZE VATANDAŞLARIN İLGİSİ NASIL, NASIL KARŞILADILAR BÖYLE BİR MARKETİ?
Gelen insanlara göre bakarsak, yüzde 70'i çok olumlu, yani çok memnun insanlar. yüzde 30'u da merak için geliyor. O yüzde 30'unun da hiçbir şekilde helal kaygısı yok. Fiyat araştırması yapıyor. Önceliği de fiyat onların. Ama geri kalanın para ile ilgili hiçbir kaygısı yok. Aslında biz fiyat araştırması da yapıyoruz zaman zaman ve fiyatlarımızı da uygun tutuyoruz. Ancak bizdeki helal olduğu kesin olan Afia marka ürünler ile diğer ürünlerin fiyatının hemen hemen aynı olduğunu görünce beğenmiyor. Yani Afia ne ki diğerleri ile aynı fiyat olsun diye düşünüyor. Oysa gerçekten helal ve doğal olan ürünlerin baktığınızda daha pahalı olması bile gerekir ancak bizde fiyatlar da yüksek değil. Yani öncelik helal ve doğal oluşu olmalı ürünlerin. Fiyatına bakılmamalı. Bu anlayış zamanla yerleşecek gibi geliyor bize.
SON OLARAK HELAL OLAN HER ÇEŞİT ÜRÜNÜ BULMAK MÜMKÜN MÜ, KAÇ ÇEŞİT ÜRÜN VAR MARKATİNİZDE?
Helal olarak her ürünü bulmak dediğim gibi mümkün değil zaten maalesef. Genel anlamda da yok, bizim dışımızda da yok şu an. Yüzde 70 seviyelerinde. Zaten üretemiyorsun. Sıkıntıları var. Yani çocuk gıda ürünlerine baktığınız zaman marşmelov, jelatin olan ürünlerin içerisi ham maddesi helal olmayan sıkıntılı ürünler. Bu ürünler bizde yok. Yani marketimizde bulunan ürünlerin hepsi helal ancak bu gibi gruplara giren ürünlerden dolayı her gıda maddesinin, her ürünün helalini bizde de bulmak mümkün değil.
Marketimizde 1500 çeşit ürün mevcuttur. Hem helal, hem de doğal olarak bir çok helal gıda ve kozmetik, temizlik ürünü de bizde bulunuyor. RÖPORTAJ: KAAN AKBAŞ