MOBİLYA SEKTÖRÜNDE KARABORSA İSYANI…

Mobilya üretiminin ana kalemlerinden profil, tela ve sünger gibi ürünlere yapılan afaki zamlar karşısında zor günler geçiren üreticiler, fırsatçılara geçit verilmemesi çağrısında bulundu.

Mobilya üreticileri, mobilya üretiminin ana girdi ürünleri olan hammaddelere yapılan zammın salgın gibi yayıldığını belirtti.

MOBİLYANIN İSKELETİ OLAN ÜRÜNLER AŞIRI ZAMLANDI

Aldığımız bilgiye göre; mobilya iskeletinde kullanılan ürünleri dolar üzerinden hesaplayan tedarikçiler ödemeyi TL üzerinden alırken vadeli satışlarda ödeme yapıldığı günün kurundan tahsilat yapıyor.

Bunun yanısıra aynı zamanda döviz alım vergisini de fiyata yansıtıyor.

Bu afaki fiyat artışına ve zorlayıcı ödeme şartlarına rağmen ürünler piyasada adeta karaborsada gibi zor bulunuyor.

MASKE YAPIMINDA DA KULLANILAN TELANIN FİYATI UÇTU

Mobilya üretiminin önemli yardımcı ürünlerinden birisi olan tela zam rekoru kırıyor.

Maske yapımında da kullanılan telanın kilogram fiyatı 2 dolar iken akıl almaz bir zamla 8 dolara kadar çıktı.

Bu afaki fiyat artışına rağmen tela da adeta karaborsada gibi zor bulunuyor.

ZOR BULUNAN SÜNGER FİYATSIZ SATIŞA SUNULUYOR

Mobilya üretiminin başlıca hammaddelerinden birisi olan sünger de adeta karaborsaya düştü.

Ağustos ayı başlarında metreküp fiyatı 370 TL bandında olan süngerin metreküp fiyatı son günlerde 600 TL bandına çıkmıştı ki, sünger tedarikçileri mobilya üreticilerine fiyat bile vermemeye başladı.

Açığa ürün sevkiyatı yapan yani fiyatı belli olmayan sünger veren tedarikçiler, fiyatın daha sonra belli olacağını belirterek satış yapıyor.

Bu durum mobilya üreticilerinin ürettikleri mobilyaların maliyetini çıkarmasını bile önlüyor.

Bu afaki fiyat artışına ve zorlayıcı ödeme şartına rağmen sünger de adeta karaborsada gibi zor bulunuyor.

BAKANLIKTAN TEŞVİK SÖZÜ

Kayseri Sanayi Odası (KAYSO) organizasyonunda geçtiğimiz hafta Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Dr. Çetin Ali Dönmez'in katılımı ile video konferans üzerinden Sünger Hammaddesi Üretim Tesisi İstişare Toplantısı yapılmış, Dönmez, yatırım olması durumunda teşvik verme imkanlarının olduğunu belirtmişti.

Toplantıya Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Dr. Çetin Ali Dönmez'in yanı sıra, KAYSO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Büyüksimitci, KAYSO Meclis Başkanı Abidin Özkaya, Kayseri OSB Başkanı Tahir Nursaçan, ORAN Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Ahmet Emin Kilci'nin de katıldığı toplantıda Büyüksimitci, sünger hammaddesinin Türkiye'de üretilebilmesi için Kayseri Sanayi Odası olarak her türlü desteğe hazır olduklarını ifade etmiş; Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Dr. Çetin Ali Dönmez de, Bakanlık olarak bu konuda ne yapabileceklerini araştıracaklarını ve böyle bir yatırım olması durumunda teşvik verme imkanlarının olduğunu belirtmişti.

'GİZLİ PANDEMİ GİBİ'

Konuyla ilgili olarak görüşlerine başvurduğumuz mobilya sanayicileri ve tedarikçileri, söz konusu afaki zamlar ve karaborsacılığın pandemi kadar tehlikeli olduğunu ifade ederek, yaşanan sıkıntıyı, 'gizli pandemi' olarak tanımladı.

DOĞAN: 'KARABORSACILIK YOK AMA…'

Kayseri Sanayi Odası 23. Grup Mobilya Meslek Komitesi Başkanı Celal Doğan, dövizdeki dalgalanmalardan dolayı hammaddede fiyat artışlarının yaşandığını belirterek, “Karaborsacılık şu anda yok diyebiliriz ama üretim kısıtlamalarından dolayı firmalar elindeki hammaddeleri daha avantajlı şekilde satma taraftarı. Bu günler geçecek ama hammadde üreten ağabeylerimize özellikle bugünlerde biraz daha esnek olmalarını söylüyoruz.” dedi.

Pandemiyle birlikte yükselen döviz kurlarının ardından sıkıntının daha da büyüdüğünü kaydeden Doğan, 'Pandemi süreciyle birlikte özellikle kur artışından kaynaklanan zamlarla birlikte üretimde kısıtlamalardan dolayı sünger grubunda ciddi sıkıntılarımız var. Kumaşın direkt döviz bazında girdileri olduğu için hiç bir şekilde bir fiyat standardı söz konusu değil. Bununla birlikte suntalem grubumuzda yaklaşık yüzde 15'lik bir artışımız söz konusu oldu. Suntalem grubumuzu destekleyen aksesuar gruplarımızda yine kur bazında ciddi artışlar söz konusu, son 1 ayda yüzde 20'lik artık oldu. Pandemiden dolayı üretim kısıtlığı da söz konusu oldu. Yani ciddi sıkıntılarla karşılaştık. Karaborsacılık şu anda yok diyebiliriz. Üretim kısıtlamalarından dolayı firmalar elindeki hammaddeleri daha avantajlı şekilde satma taraftarı. Peşin alışveriş yapanlarda çok ciddi sıkıntılar yok, ürüne ulaşımda sorun yaşayanlar genelde vadeli mal alan esnaflarımız. Bu günler geçecek ama hammadde üreten ağabeylerimize özellikle bugünlerde biraz daha esnek olmalarını söylüyoruz. Onların da biraz fedakarlık etmeleri gerekiyor, bizler de vadeli alışveriş yaparken daha kısa vadelerle yaptığımız takdirde bu süreci inşallah zammı düşük bir şekilde atlatmak istiyoruz.' diye konuştu.

ARİFOĞLU: 'KARABORSACILIK VARSA ARAŞTIRILMALI'

Ticaret Odası 31. Mobilya Sektörü Komite Başkanı Seyhan Arifoğlu ise böylesi bir durum varsa da devletin ilgili birimlerinin bu konuları incelemesi gerektiğinin altını çizdi. Arifoğlu, 'Geçen sene 12. ayda Ticaret Odası'nda gerçekleştirilen toplantıda Hazine ve Maliye Bakanımız Berat Albayrak'ın katılımıyla çok güzel bir toplantı gerçekleştirdik. Orada mobilya sektörü ile alakalı gerçekten güzel bir gelişme oldu; KDV'nin yüzde 18'den 8'e düşmesi bu sektör adına o kadar gelişim sağladı ki Ocak ve Şubat aylarında işlerimiz hızlanarak başladı. Son zamanlarda sektörümüzde afaki artışlar var. Şu anda dışa bağımlı olduğumuz hammaddeler var mesela süngerin hammaddesinde dışarı bağımlıyız. Bu artışları engellemek için dışa bağımlı olmak yerine bazı hammaddelerin Türkiye'de yapılması gerekiyor. Bunu fırsat bilmek isteyen firmalar oluyor ama bir istisna. 100 kişi içerisinde 1 veya 2 kişi olabilir; elinde stok olup da elinde tutmak ve daha değerli satmak için. Karaborsacılığın Kayseri'de istisna olduğunu düşünüyorum, dediğim gibi çok az bir yüzdelik dilimi oluşturuyorlar. Biz de şu dönemde üreticiler olarak belki kar etmiyor olabiliriz ama bu durumu hep beraber göğüslememiz gerekiyor.” dedi.

ÇANAKÇIOĞLU: “KARABORSA DİYEMEM AMA…'

Asır Mobilya Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Çanakcıoğlu da mobilyanın hammaddesine gelen zamlardan dert yandı. “Bunun adına karaborsa veya fırsatçılık diyemem ama netice olarak eğer malzeme bulunamıyorsa bunun adını sizler daha iyi koyarsınız. Devletimiz bu işlerle kesinlikle ilgileniyor ama biraz daha ilgilenirlerse ve OSB bölgesine gelip dertlerimizi dinlerlerse daha iyi olur.” diyen Çanakçıoğlu, şunları söyledi: 'Son 2 ay içerisinde mobilyanın ham maddesine yüzde 20 ila yüzde 50 arasında zam geldi. Bugün mobilyada en fazla kullandığımız süngere 2 ay içerisinde gelen zam miktarı yüzde 47 oldu. 700 dolara profilin tonu şuanda 805 dolar, fiyatlar hem dolar bazında artıyor hem de kur bazında artıyor. Şimdi zammı da kabul ettik ama şu anda malzeme temininde sıkıntı yaşıyoruz. Zaten pandemi nedeniyle fabrikalarımız tam kapasite çalışmıyor. Bunun adına karaborsa veya fırsatçılık diyemem ama netice olarak eğer malzeme bulunamıyorsa bunun adını sizler daha iyi koyarsınız. Devletimiz bu işlerle kesinlikle ilgileniyor ama biraz daha ilgilenirlerse ve OSB bölgesine gelip dertlerimizi dinlerlerse daha iyi olur. Pandemi süreciyle mobilya sektöründe korkunç bir patlama var. Gerçekten talepleri yetiştirmek konusunda sıkıntılar yaşıyoruz.”

DEVECİ: 'KARABORSACILIK SEZİNLEMİYORUZ DERSEK DOĞRU OLMAZ'

KAYMOS Eski Başkanı Yakup Deveci ise, “Fırsatçılık ve karaborsacılık sezinlemiyoruz dersek doğru olmaz, doğruları konuşup çözüm bulmak lazım.” dedi.

Afaki fiyat artışlarına karşı ve karaborsacılığa karşı çözüm önerilerini de dile getiren Deveci, 'Özellikle 8. aydan itibaren her 10 günde bir süngerde yüzde 10'luk, yüzde 15'lik artışlar söz konusu. Fiyatı neredeyse tam 2 katına çıkmış durumda ve artmaya da devam ediyor, bununla birlikte tedarik sorunu da söz konusu. Dolar bazında da 810 dolardan başlayarak 850 dolar'a kadar fiyat alabiliyoruz tedarikçilerden. Tela'nın da fiyatı artıyor, neredeyse kumaş fiyatına kadar geldi. Son dönemlerde fiyatlarda gerileme var deseler de piyasaya yansıyan bir düşüş göremedik. Fırsatçılık ve karaborsacılık sezinlemiyoruz dersek doğru olmaz, doğruları konuşup çözüm bulmak lazım. Bu fırsatçılığın sebebi bize ara ürün tedarik eden malzemeciler değildir herhalde. Ana kalem üreten ve bu ana maddeleri yurt dışından buraya getiren arkadaşlara bakmak lazım çünkü bir anda malzeme yok olmaz. Bunlarla alakalı da devletin farklı kademelerinde Bakanlıklarımız ile ortak bir akıl çerçevesinde çözümler bulunabilir; Ürün A ülkesinden pahalıya geliyorsa B ülkesinde bir tedarikçi bulunabilir veya yurt içinde bu ürünler için kota konulabilir. Zaten sağlık anlamında sorunlar yaşıyoruz, üretimde bir de ana hammadde ve tedarikte sıkıntı yaşarsak işletmelerin hayatlarını idame etmeleri daha zor bir hal alacak. Fırsatçılık için araştırma yapmak gerekiyor, sonucunda çıkacaktır elbette. Ürün satıyoruz sattığımız bedeli toplayıp tahsil edip hammadde almaya geldiğimizde neredeyse kafa kafaya geliyoruz hatta eksi bakiyelere düşen bir ticaret var.” ifadelerini kullandı.

PÜSKÜLLÜ: 'PROFİLDE DÖVİZ BAZINDA ARTIŞ VAR AMA KARABORSA YOK'

Kayseri OSB'de mobilya sektörünün önemli hammadde tedarikçilerinden 3K Demir Çelik Ortağı Mehmet Oktay Püsküllü, demir çelik ürünlerinde döviz kuruna dayalı olarak fiyat artışlarının yaşandığını ancak karaborsacılığın sözkonusu olmadığını belirterek, “Aksine biz her gün sahadayız müşterilerimizin istediği tüm ürünleri tedarik etmeye çalışıyoruz.” dedi.

Püsküllü sözlerini şöyle sürdürdü:

'Demir Çelik sektöründe 2020 yılının başlarında ocak ve şubat aylarımız harika geçti mart ayının sonunda pandemi ile beraber hammadde fiyatlarımızda yavaş yavaş bir gerileme başladı mayıs sonuna kadar bu gerileme devam etti yaklaşık yüzde 18 civarında dolar bazında fiyatlarımız düştü. Mayıs sonlarına doğru tekrar artışa geçti pandemi öncesiyle şimdi ki fiyatları kıyasladığımızda dolar bazında ton olarak yüzde 5 artışımız var. Bu fahiş fiyatmış gibi geliyor ama bizim hammaddemizde ki artış sadece yüzde 5 fazla bir artış olmadı. Pandemiden önce 570 dolar civarında sacın hammadde ton fiyatı şu anda yaklaşık 600 dolar civarında bu da yaklaşık yüzde 5'e tekabül ediyor. Pandeminin yoğun olduğu dönemlerde bu rakamlar 480 dolara kadar düşmüştü. Bizim demir çelik ürünlerinde hiç bir zaman fırsatçılık vs olmadı aksine biz her gün sahadayız müşterilerimizin istediği tüm ürünleri tedarik etmeye çalışıyoruz. Bazen bir kaç günlük gecikmeler olabiliyor bu da pandemiden sonra bir talep patlaması oldu hiç bir fabrika da buna hazırlıklı değildi bu nedenle biraz gecikmeler olabiliyor. Yine pandemiden dolayı işçilerde aksamalar olduğu için yaklaşık yüzde 15, yüzde 20 civarlarında iş kaybı oluyor. Bizde hiç bir zaman afaki fiyat artışları, aranan malın bulunamaması gibi sorunlar yaşamadık 2020 yılının içerisinde.”

ÖZDOĞAN: 'KARABORSACILAR BİLE BÖYLE YAPMAZ'

Kayseri OSB'de mobilya sanayisine hammadde temin eden önemli firmalardan bir diğeri olan Özdoğan Malzemecilik A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Özdoğan da, özellikle maske yapımında da kullanılan telanın fiyatında yaşanan afaki artışa dikkat çekerek, “Bunun adına karaborsacılık diyemeyiz çünkü karaborsacılar bile bunu yapmaz.” dedi.

Özdoğan, 'Telayı 1.80 dolara alıyorduk, biz ne olduğunu anlamadık 5 dolara çıktı, 5 dolardan 7 dolara çıktı sonra 10 dolara çıktı. Fabrikalara ben bunu kendiniz satın dedim, hiç bir fabrikanın işine gelmedi. Bir alt firmasına verdi, o firma da istediği gibi sattı. Ne oldu da zam geldi dedik telanın hammaddesi düşmesine rağmen tela 3-4 katına çıktı. Bunun adına karaborsacılık diyemeyiz çünkü karaborsacılar bile bunu yapmaz. Karaborsacı 1'e aldıysa 2'ye satıp zengin oldum diye gezer bunlar 5 katına sattılar. Bunu fabrikalar vermedi bunu kendi yandaşları sattı. Şu anda da 4 dolara satıyorlar yüzde 135 zamla. Yurt dışından gelen bir malzeme bu, eğer bir şey varsa çıksınlar 500 dolara alıyorduk bin dolara çıktı desinler bizde bu suçlamaları bırakalım, ‘Pandemi telayı arttırdı' diyelim. Diğer malzemelerin fiyatlarını ne arttırdı bu ülkede? Pandemi etkilese yüzde 10 etkilemiştir ben yüzde 300'lük bir zamdan bahsediyorum. Süngere de 15 günde yüzde 100'e yakın zam geldi. Buna devlet mi el atacak yoksa Kayseri'nin Mülki Amirleri mi atacak? Kayseri mobilya şehri Kayseri'yi bu konuda da bitirmeye çalışıyorlar. Kayseri'de hiç bir şeyimiz kalmadı, elimizden tutacak bir büyüğümüz yok. Ülkede küçük sanayiciyi düşünen kimse kalmadı. Profilde yüzde 8 civarında dolar bazında zam geldi TL bazında yüzde 25'e yakın kur zammı var.” ifadelerini kullandı.

Haber Merkezi