Unutulmaya yüz tutmuş baba mesleğini yaşatıyor
Kayseri'nin Develi ilçesinde yaşayan Ali Yıldız, unutulmaya yüz tutmuş baba mesleği olan davul tokmakçılığını oğlu ile birlikte sürdürüyor.
İlçede hem tokmak hem de davul üreten Ali Yıldız, babası Zeynel Yıldız'ın çocuk yaşlardan beri yaptığı davul tokmakçılığı mesleğini oğlu ile beraber yaşatıyor. Ali Yıldız, tokmak yapımının kolay olmadığını ve babasından öğrendiği incelikleri kendi oğluna da öğreterek mesleğin sürdürülmesini istediğini söyledi.
Mesleğinin yok olmaması için oğluna öğrettiğini söyleyen Zeynel Yıldız, 'Şimdi biz bu mesleği çocuklarımıza bıraktık. Biz Çukurova'da 20-25 yaşlarından daha önce yapmaya başladık, başladığımızda bizde büyüklerimizden öğrendik. O zamanlar da daha zordu bir tokmağın tam hazır olması 10-15 gün sürüyordu, ama şimdi bazı yeni aletler var 3 günde bitiyor. Unutulmuş bir sanat aslında ama biz yaşatmaya çalışıyoruz, benden geçti artık ama bende boş vakitlerimde yapmaya gayret gösteriyorum. Ben oğluma öğretmiştim oğlumda torunuma öğretecek inşallah” dedi.
Babasından öğrendiği işinin inceliklerini gelecek nesillere aktaracaklarını söyleyen Ali Yıldız, 'Bu meslek babamızdan atamızdan kalan bir meslek, bizim özümüz atalarımız dedelerimiz Adana'dan gelme Adana'da daha yaygın olan bir kültür. Babamdan bize kalan bir meslek bu mesleği herkes yapamıyor, nasıl yapamıyor? İnce detayları olan bir iş davul tokmağı alınır çalınır gibi basit bir şey değil bunun çok detayları var biz bunun inceliklerini geçmişimizden öğrendik gelecek nesillere aktaracağız. Tokmaklarımız sert ağaçlardan oluşur portakal ağacı, limon ağacı, kayısı ağacı, tiken ağacı gibi buna benzer ağaçlardan yapılır. Yumuşak ve dayanıksız ağaçlardan yapılmaz. Daha önceden belirlediğimiz marangozlardan imalathanelerden kütükler şeklinde alıyoruz, ortalama 8 ay kurutmaya bırakıyoruz. Kuruduktan sonra ideal bir tokmak alıp boyutlarınca 2-3 santim uzunluk ve genişlikte kestirip kalıplar oluşturuyoruz. Ortama 300 kilo ağaçtan 100 tane tokmak çıkıyor. Kestirdikten sonra fırına veriyoruz, her yörenin aslında farklı farklı tokmakları vardır. Fırındandıktan sonra tekrar bir kez daha hızara verilip tokmak şeklini aldırıyoruz. Tabi eskiden keselle yapılıyordu, bizde şimdi kesel kullanıyoruz ama şimdi modern aletler çıktı bunlarla daha kolay yapabiliyoruz. 4 Aşamalı şekilde yapıyoruz, ben kabasını alıp şeklini veriyorum, camcı arkadaşımız camlar ile kabalarını sıyırıyor, benim oğlum tutma yerini yuvarlıyor ve son olarak da babam kontrol ediyor ve ince detayları yapıyor, yanlış yapılmış bir şey varsa en baştan yaptırıyor. Bir insan bir oturuşta bir tokmağı 3 günde yapabilir, ben ortalama 1 seneden belli uğraşıyorum. Hedefim 300-400 tane çıkartmak yaza yetiştirmek ve yaymak. Buradakiler henüz son aşamasına gelmemiş halidir tokmağın, bunlar yağlanacak yağına özel maddeler katıyoruz bu bir sırdır bu maddelerle tokmak kızarıyor dayanıklı oluyor sert oluyor davula ne kadar set vurursanız vurun kolay kolay kırılmıyor. Ben Kayseri'nin Develi ilçesinde yaşıyorum Develi'de bunu yapan yok, Kayseri'de de el emeği olarak yapanı ben görmedim' ifadelerine yer verdi.
Tokmakla beraber davul üretimi de yaptıklarını söyleyen Ali Yıldız, 'Davulları kendimiz yapıyoruz, tamamen yöresel bizim iç Anadolu usulü davullar yapıyoruz. Kasnaklar toplu halde Sivas ve Maraş'tan geliyor, çemberleri var kesmesi zor en büyük sıkıntımız bunları biçtirmek sanayide ki her usta biçmiyor makinamıza zarar veriyor diyerekten. Suni derilerimiz var Alman malı onları kullanıyoruz, zor bir işti ama şimdi modern aletlerle daha kolay yapılıyor. Unutulmaya yüz tutmuş bu mesleğimizi, geçmişimizden öğrendik geleceğimize aktaracağız' dedi.