Anayasa Uzmanı Doç. Dr. Gül: 'Anayasa'ya eklenecek bir geçici madde ile idamın, darbecileri kapsaması mümkün'

ERÜ Anayasa Hukuku Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gül, “kanunlar geçmişe yürümez” prensibi nedeniyle toplumun Türkiye’de idamın yasalaşması halinde de 15 Temmuz darbecilerinin bu kapsamda olmayacağı düşüncelerine cevaben, “Anayasa’ya, idam cezasının 15 Temmuz darbecilerine de uygulanacağını ifade eden bir hükmü, geçici maddelere eklemek suretiyle 15 Temmuz darbecilerinin de bu kapsama alınması mümkün olabilir. Aksi halde, idamı tekrar getirmiş olmanın, sırf gelecekteki cunta heveslilerini caydırmaktan öteye bir fonksiyonu kalmaz” şeklinde konuştu.

Konuya ilişkin bilgiler veren ERÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gül, demokrasi nöbetleriyle hararetle dillendirilen idamın yasalaşması yönünde bir adım atılmasını ihtimalinin bulunduğunu ve 15 Temmuz darbecilerinin de idam kapsamına alınmasının toplum tarafından istendiğini ifade ederek şunları kaydetti: “15 Temmuz’da gerçekleştirilen darbe ve işgal teşebbüsü sonrasında kamuoyunda, bu ihanet saldırısında bulunanlara karşı “Demokrasi Nöbetleri” vesilesiyle kamuoyunda hararetle dile getirilen idam talepleri konusunda da bir adım atılacaksa ki öyle görünüyor, bunun öncelikle bir anayasa değişikliğiyle 1982 Anayasası’na monte edilmesi ve arkasından Türk Ceza Kanunu’na da idam cezasının bir cezai müeyyide olarak eklenmesi gerekmektedir. İdam cezasının anayasal ve kanuni düzenlemesinin yapılmasıyla birlikte, bu cezanın 15 Temmuz darbeci faillerine uygulanıp uygulanamayacağı konusu da şimdiden tartışılmaya başlanmış durumdadır. Bu tartışmayı çıkartıp sürdürenlerin iddiası, hukukun genel ilkelerinden olan “kanunlar geçmişe yürümez” ilkesinden hareketle, idam cezası düzenlemesinin 15 Temmuz darbecilerine uygulanamayacağıdır. Bu çerçevede AY. m. 15/2’de sayılan ve çekirdek haklardan olan “suç ve cezaların geçmişe yürütülemeyeceği” kuralı da hesaba katıldığında, getirilecek olan idam cezasının, sadece geleceğe dönük uygulanabileceğini, 15 Temmuz darbecilerine uygulanamayacağını ileri sürmenin, kamuoyunda bu konuda ortaya çıkan tam mutabakat ve beklentinin karşılanamaması ve tatmin edilememesi anlamına geleceği açıktır. Bu noktada yaşanan totolojiyi, yani çelişkiyi hukuken aşmak ise, yine Anayasaya, bu idam cezasının 15 Temmuz darbecilerine de uygulanacağını ifade eden bir hükmü, geçici maddelere eklemek suretiyle mümkün olabilir. Aksi halde, idamı tekrar getirmiş olmanın, sırf gelecekteki cunta heveslilerini caydırmaktan öteye bir fonksiyonu kalmaz. Zaten kamuoyunun da “müstakbeldeki cuntacıların gözünü korkutalım, bu bize yeter” türünden bir düşüncesi olduğunu da şu ortamda kimse ileri süremez. O halde, Avrupa Birliği (AB)’ne üyelik süreci açısından ciddi tepkilerin ve hatta dışlamaların bile adeta göze alındığı bu aşamada, 15 Temmuz darbecilerine uygulayamadıktan sonra, getirilecek bir idam cezasının, ‘güneş alsın diye pencere kenarına iliştirilen bir saksı’dan öteye bir anlam ve kıymeti olmayacaktır. Yukarıda da belirttiğimiz üzere bu totoloji, Anayasanın geçici maddelerine bir hüküm eklemekle hukuken aşılabilecektir.” ÖZEL HABER: KAAN AKBAŞ