Dönüşümden oyuncağa
Çocukluktan beri en büyük hayali olan ahşap oyuncak atölyesini kovid-19 pandemisi döneminde hayata geçiren 71 yaşındaki Mehmet Can Leblebici, yaptığı ahşap oyuncakları vernik de dâhil hiçbir sağlığa ve doğaya zararlı madde kullanmadan üretiyor.
Çocukların duyusal, zekâ ve fiziksel gelişimlerini en etkili şekilde tamamlamalarını sağlamaları için oyuncaklar yadsınamaz bir etkendir. Ancak oyuncaklarla çocuğun gelişimine ve keyifli zaman geçirmesine fayda sağlamaya çalışırken, çocuğun kanserojen birçok maddeye maruz kalmasına göz yumulabiliyor. Bu noktada ebeveynler ahşap ve plastik oyuncak ayrımına gitmeli. Plastik oyuncaklar yaygın olarak polivinil klorür maddesinden yapıldığı için, astım, alerji sorunlarına sebep olabilen ve merkezi sinir sistemini, cildi, karaciğeri, bağışıklık sistemini ve üreme sistemini etkileyebilen vinil klorür, dioksin ve Fitalat gibi kanserojen maddeler içerir. Ahşap oyuncakları ise sağlığa zararlı maddelerle kaplanmadığı müddetçe çocuklar için bir tehlike oluşturmaz.
PANDEMİ İLE HAYALİNİ GERÇEKLEŞTİRDİ
71 yaşında hayalini gerçekleştiren Mehmet Can Leblebici, çocukluktan beri eline geçen bütün tahtalardan kendisine, kardeşlerine ve arkadaşlarına oyuncaklar yaptığını belirtti. Leblebici çocuklarını da, kendi yaptığı oyuncaklarla büyüttüğünün altını çizdi.
Mehmet Can Leblebici, ahşapla uğraşırken günlük hayatın stresinden arındığını, kahvede vakit geçirmek yerine, sevdiği bir işle boş zamanını değerlendirdiğini dile getirdi. Covid-19 pandemisinin getirdiği şartlar ile ahşap oyuncak atölyesi açtığını söyleyen Leblebici, “Ben ticaret ile uğraşıyordum. Temizlik maddesi dükkanım vardı. Temizlik maddesi demişsem yine çevreye ve doğaya zarar vermeyen ürünler satardım. İşleri oğluma devredip, ben emekli oldum. Evde oturmak hiç bana göre değilmiş. Arkadaşlarımın iş yerine gidiyordum bazen herkesin bir uğraşı var, oralarda da zaman geçiremedim. Sonrasında pandemi çıktı, ben de boş boş oturmaktansa en büyük hayalim olan oyuncak atölyesini kurmayı tercih ettim” diye konuştu.
İNGİLTERE’DEN ALINAN ÇÖPLERDEN AHŞAP OYUNCAĞA…
Yıllar önce televizyon izlerken Türkiye’nin, İngiltere’den çöp aldığını ve bu çöplerin de doğaya zarar vermeden geri dönüşüm ile plastik maddeleri yeniden değerlendirildiğini öğrenen Leblebici, bunun kendisi için bir dönüm noktası olduğunu söyledi. Bu nedenle de Leblebici en iyi bildiği işi, daha sağlıklı hale getirerek, plastik oyuncakların yerine ahşap oyuncak yapıp satmaya başladı.
OYUNCAKLARA BOYA BİLE YAPMIYOR!
Oyuncaklarda vernik ve boya benzeri hiçbir katkı maddesi kullanmadığının altını çizen Leblebici, “Çocuklar oyuncaklarla oynarken ağıza alıyor veya uzun süre deri ile temas ediyor. Çocuklar bizim geleceğimiz. Bu yüzden ben yaptığım hiçbir oyuncakta vernik de dahil hiçbir boya maddesi kullanmıyorum. Özellikle boyalı oyuncak isteyen müşterilerim oluyor, onlara da oyuncak satmıyorum. Ya fiyatını çok fazla söylüyorum ya da direk olarak neden yapamayacağımı anlatıyorum. Benim tek düşüncem çocukları nasıl zararlı maddelerden uzak tutup, nasıl onları geleceğe daha iyi daha sağlıklı hazırlarız. Hem de çocuklar evde kendisi sağlıklı maddelerle boyamalarını istiyor. Çocuğun böylelikle hem zihinsel gelişimine fayda sağlıyoruz hem de kendisi bir şey üretmiş oluyor.”
PANDEMİ İLE İNSANLAR SAĞLIĞA YÖNELDİ
Oyuncakları daha çok talep üzerine yaptığını vurgulayan Leblebici, pandemi ile insanların daha da sağlıklarına özen gösterdiklerinin altını çizdi. Leblebici talebin çok fazla olduğunun altını çizerek, erkek çocuklar için çeşitli araba, kağnı, traktör gibi oyuncaklar; kızlar için de daha çok ahşap ev yaptığını söyledi.
AĞACIN HİÇBİR PARÇASI ZİYAN OLMUYOR
Ağacın hiçbir parçasının ziyan olmasına izin vermediğini anımsatan Leblebici, talaşları da doğaya gübre olarak bırakıyor. Odunun hikâyesine özen gösterdiğinin altını çizen Leblebici, “Ben odunu alırken bile nereden, kimden gelmiş araştırırım. Ormanda yaş ağaç kestiğini bildiğim insandan alışveriş yapmam. Kendi bahçemde ya da arkadaşların bağından kuru odunları toplarım. Bir de oyuncakta malzeme kuru ve sert olmalı. Ceviz, gürgen gibi ağaçlardan yapıyorum oyuncakları” dedi.
PSİKOLOGLAR NE DİYOR!
Psikolog Ve Oyun Terapisti Arzu Ersoy, oyuncakların çocukların zihinsel ve psikolojik gelişimi için oldukça önemli olduğunun altını çizerek, “Oyuncaklar çocukların dış dünyayı ve insanlar arası ilişkileri anlamasına, kavramasına ve yorumlamasına yardımcı olan araçlardır. Çocuklar dünyayı oyun oynayarak tanır. Bu nedenle oyuncak seçimi çocuklar üzerinde oldukça büyük bir öneme sahiptir. Oyuncaklar çocukların dil gelişimine, sosyal ve duygusal gelişimine, motor gelişimine, beyin gelişimine katkıda bulunmaktadır” diye konuştu.
Oyuncakta doğru seçimler yapılmadığı zaman oyuncaklar yarardan çok zarar sağlayabilir diyen Arzu Ersoy, “Sağlık uyarılarını dikkate almadan oyuncak seçimi çocukların gelişimini olumsuz etkilemektedir. Popüler oyuncak en iyi oyuncak anlamına gelmez bu nedenle çocuğunuza popüler olanı seçmekten ziyade her açıdan değerlendirme yaparak oyuncak seçimi yapmalısınız. Ve çocukların yaş grubuna uygun olan oyuncaklar tercih edilmelidir. Aileler çocuklarının sadece şiddet içerikli oyuncak seçimine müdahale etmeliler. Tek işlevi olan oyuncaklar çocukların hayal gücünü sınırlandırır bu nedenle basit ve birden fazla işlevi aynı anda kullanma imkanı olan oyuncaklar seçerek çocuğunuz için doğru ve faydalı oyuncak seçimleri yapabilirsiniz” ifadelerinde bulundu.
DOKTORLAR UYARIYOR, PLASTİK OYUNCAK KANSER YAPAR!
Çocuk Hastalıkları Uzmanı Doktor Onur Yılmaz da, sağlıklı olmayan oyuncakların kansere varan hastalıklara sebep olduğunu hatırlatarak, “Ahşap oyuncaklar, organik yapısına uygun ve doğal renk pigmentleri içeren renklendiriciler ve doğal cila gereçleri kullanılarak üst yüzey işlemlerine tabi tutulurlar. Ancak ahşap oyuncakların üst yüzey işlemlerinde kullanılacak olan malzemeler; antimon, arsenik, baryum, kadmiyum, krom, kurşun, cıva, selenyum gibi ağır metaller ya da zararlı kimyasallar barındırmamalıdır ve kokusuz olmalıdır. Badem yağı, ceviz yağı, keten tohumu yağı gibi organik bitkisel yağlar ile hazırlanan organik esaslı doğal üst yüzey malzemeler kullanılmalıdır” diye söyledi.
Doktor Onur Yılmaz, konuşmasını şu şekilde sürdürdü:
“Standartlara uygun üretilmeyen ve CE belgesi olmayan plastik oyuncaklar; içlerinde polvinil klorür, Bifesfonal A, Fitalat, Kadmiyum Kurşun gibi zararlı maddeler içerebilir. Bu tür maddeler, kansorojen olmakla birlikte, merkezi sinir sistemini, cildi, karaciğeri, bağışıklık sistemini ve üreme sistemini olumsuz yönde etkileyebilir.”
>>Dilek BAYRAM
