Gizli tarih güne çıkacak
Kapalıçarşı'nın altında saklı kalan 13'üncü yüzyıl Selçuklu yapısı Pervane Bey Medresesi gün yüzüne çıkmayı bekliyor. Melikgazi Belediyesi tarafından yapılan Kapalıçarşı restorasyonu çalışmaları kapsamında burası da değerlendirmeye alınabilecek.
1988'DE FARK EDİLDİ
13'üncü yüzyılın ikinci yarısında Selçuklu devleti vezirlerinden Pervane Muineddin Süleyman tarafından yapıldığı tespit edilen Pervane Bey Medresesi'nin durumu yılan hikayesine döndü. Tarihi Kapalıçarşı’nın Kazancılar Çarşısı adı verilen sokağının arkasından başlayarak Camiikebir’e kadar uzanan bölgede, yerin altında bugüne kadar temelleri gelebilmiş olan Pervane Bey Medresesi, 1988’de Kapalıçarşı'da yapılan restorasyonlar sırasında ortaya çıkarıldı.
33 YILDIR ÇALIŞMA YOK
Medresenin üzerindeki 60 kadar esnafın depolarının kalıntılara doğru uzanması ve restorasyonun Kapalıçarşı ile birlikte değerlendirilmeye karar verilmesinden dolayı çalışmalar olduğu gibi bırakıldı. Kalıntılar, 33 yıl önce fark edilmesine rağmen o tarihten bu yana yerin altında bekliyor.
60’A YAKIN ESNAF MAĞDUR OLDU
Hem onarım çalışmalarının uzun sürmesinden dolayı dükkanını taşımak zorunda kaldığı için hem de galeri bedeli de dahil olmak üzere kendisinden onarım bedeli istendiği için mağdur olan esnaf, çareyi o dönemde varlığını sürdüren Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile Kültür Bakanlığına dava açmakta buldu. 2005 yılında 30 kadar esnafın açtığı dava ancak iki yıl önce sonuçlanabildi.
DAVALAR 16 YIL SÜRDÜ
Söz konusu davalarda esnafı savunan Avukat Levent Büyükkeçeci, 2005 yılında 30 esnaf için galeri bedelleri ve onarım bedellerinin düşürülmesi amacıyla açtıkları davanın 2 yıl önce sona erdiğini, ancak bekledikleri gibi bir sonuca ulaşamadıklarını söyledi. Büyükkeçeci, "Davalar aşağı yukarı 2005'te başladı. O zamanki Bayındırlık ve İskan, şimdiki Çevre ve Şehircilik Bakanlığına dava açıldı. Onarımı devlet yapsın istemiştik ama devlet esnaftan hem onarım bedelini hem de medrese kalıntısının korunmasına dair galeri bedelini aldı. Üstüne esnaf bir de faiz ödedi. İnsanları memnun edemedik." dedi.
"KAPALIÇARŞI İLE BİRLİKTE DEĞERLENDİRİLMELİ"
Pervane Bey Medresesi'nde incelemede bulunan Melikgazi Belediye Başkanı Mustafa Palancıoğlu, medresenin restorasyonunun, 1988 yılında kalıntıların ilk ortaya çıktığı zaman düşünüldüğü gibi, Kapalıçarşı restorasyonu ile birlikte değerlendirilmesi gerektiğini söyledi.
Kalıntıların üzerinde dükkanları bulunan esnafla da anlaşmaya gidilmesi gerektiğini belirten Palancıoğlu, "Burada şahıslarla da anlaşılması lazım. Dolayısıyla ortaklaşa, elele vererek, esnafı da mağdur etmemek üzere küük küçük sokakları, caddeleri parçalara bölerek açılmalar halinde hızlı bir restorasyon yapılması lazım. Çünkü vatandaş esnaf çok bilinçli olmadığı için kolonları kaldırmış, binaya tahribat vermiş. Dolayısıyla ilerleyen dönemlerde göçmeler meydana gelebilir; bu da hem can hem de maddî kayıplara neden olabilir. Bundan dolayı görsel kirliliği de ve binaların çökme kısımlarını ortadan kaldırılması lazım. Aciliyet sıralamasına göre de çalışma yapmak lazım. Büyük bir bütçe ister, bütçe çalışması da yapmak lazım. Vatandaşla mal sahipleriyle çalışma yapılması lazım." diye konuştu.
"GÖNHAN'DA DA AYNI SÜRECİ YAŞADIK"
Gönhan'da da benzer problemlerle karşılaştıklarını dile getiren Palancıoğlu, "Gönhan'da da aynısını yaşadık. Gönhan yıkıldığından dolayı esnaf yavaş yavaş dükkanını Gönhan'ın içine doğru genişletmiş. Sonra üste çıkmış. Şu anda üç dükkanı sezon bitene kadar yani Ağustos'un sonuna kadar esnafa mağduriyet yaşatmamak için bekletiyoruz. Çünkü senelerdir orayı Gönhan Pirî Mehmet Paşa Vakfı'ndan kiralayarak dükkan olarak kullanmışlar. Şimdi oraları Ağustos'un sonunda boşaltıp tekrar aşağı ineceğiz ama aşağıda da bazılarının dükkanlarını genişlettiğini tespit ediyoruz. Ondan dolayı da yavaş ilerliyor. Dolayısıyla Pervane Bey Medresesi'nde de benzer şekilde esnaf depo şeklinde genişletmek suretiyle medreseyi kullanıyorlar. Dolayısıyla onları boşaltmak yasal bir süreç ister. Dolayısıyla bunların ortaya çıkarılması ondan sonrasında Kapalıçarşı ve bu bölgenin restorasyonu ile birlikte düşünülmesi gerekir. Aksi takdirde burayı tek başına düşünmek doğru olmaz hatta risk teşkil eder. Çünkü kolonlar güçlendirilmiş. Diğer taraftan taşı kaldırdıkça buralar riske girebilir." ifadelerini kullandı.
Selma Kara
