Kayseri Uçak Fabrikası ne kadar kar elde etmiş? – İşte resmi belgeler
Kayseri Uçak Fabrikası 6 Ekim 1926 yılında uçak üretimine başladı. Kayseri Uçak Fabrikası'nın 20 Nisan 1936 tarihli resmi yazışmalarında fabrikanın uçak üretiminden ne kadar kar elde ettiği ortaya çıktı. Kayserili vatandaşlar arasında dikkat çeken o resmi yazışmayı sizler için derledik. Detaylar Kayseri Anadolu Haber'in Bülteninde…
Türkiye’de 1920’li yılların başında Cumhuriyet ile eş zamanlı olarak başlayıp, 1950’lere kadar devam eden çeyrek asırlık bir zaman diliminde, periyodik olarak ‘uçak sanayii’ kurma girişimleri olmuş, bu arayışlar günümüze kadar devam etmiştir.
Atatürk’ün ilk olarak hangar değiştirme ve montaj atölyesi olarak kurduğu ‘Tayyare Fabrikası’ uçak sanayinin ilk ve önemli adımı olmuştur. Daha sonra Türkiye Cumhuriyeti ile Alman Junkers Uçak Fabrikası Anonim Şirketi arasında 15 Ağustos 1925 tarihinde Kayseri’de bir uçak fabrikası kurulmasına ilişkin anlaşma imzalanmıştır.
Sözleşme uyarınca ortak şirketin adı TOMTAŞ (Tayyare ve Motor Türk Anonim Şirketi) olarak belirlenmiştir. Şirketin 125.000 TL sermayesi Türk Hava Kurumu tarafından karşılanmıştır ve Kayseri Uçak Fabrikası 6 Ekim 1926 tarihinde açılmıştır. Kayseri Uçak Fabrikası’nda on yılda içinde 5 ayrı tipte olmak üzere 134 adet uçak imal edilmiştir. Ayrıca 1937-1947 yılları arasında 24 tip uçak fasbatı ve 14 tip motor revizyonu gerçekleştirilmiştir.
Kayseri Uçak Fabrikası’nda farklı ülkelerle yapılan patent anlaşmaları doğrultusunda on yılda beş ayrı tipte olmak üzere toplam 134 uçağın üretilmiş olması, Türk uçak sanayiinin o dönemde kaydettiği gelişimin somut bir kanıtıdır.
1950 yılında kapatılan uçak fabrikasının elde ettiği başarıya karşın işlevsiz kalmasında ise yönetsel ve siyasal olmak üzere bir dizi iç ve dış etken söz konusu. Ancak 85 yıl önce 20 Nisan 1936'da Kayseri Uçak Fabrikasında üretilen sadece toplam 35 adet uçaktan 433.000 TL kar elde edildiğine dair resmi yazışma ortaya çıktı.
1936 yılında yapılan resmi yazışma şu şekilde;
Bugünlerde Türkiye'nin ilk uçak fabrikası TOMTAŞ Havacılık ve Teknoloji AŞ uçak ve helikopter parçaları üretmek için yaklaşık 205 milyon liralık yatırımla Kayseri'de yeniden uçak fabrikası kurulacağı söyleniyor.
