Kayseri'de 'kolera' salgınını bir gazetecinin önlediğini biliyor muydunuz?

Kayseri’de ‘kolera’ salgınını bir gazetecinin önlediğini biliyor muydunuz?

Kayseri’de 1910-12 yılları arasında görülen kolera salgını, Kayseri’nin ilk Türk gazetecisi olarak bilinen Yunus Bekir’in çalışmaları ile önlendi.

Tarih araştırmacısı Hüseyin Cömert, Kayseri’de 1910’lu yıllardan itibaren görülen ve çok sayıda insanın yaşamını yitirmesine neden olan kolera salgınının, Erciyes gazetesi başyazarı ve Kayseri’nin ilk Türk gazetecisi Yunus Bekir’in çalışmalarıyla önlenebildiğini söyledi. İttihatçı Yunus Bekir’in aynı zamanda sağlıkçı olduğunu belirten Cömert, o tarihlerde Kayseri’de vali olan Muammer Bey ile birlikte, Yunus Bekir’in sağlıkçılıktaki tecrübesinden faydalanılarak, özellikle köylerde salgına yönelik bazı çalışmalar yürütüldüğünü kaydetti. Cömert, “1912 yılında Kayseri’de kolera salgını çıkmış ve insanlar ölüyor. Zaten kolera ve veba birkaç yılda bir Kayseri’de çıkan salgın hastalıklardan. 5-600 yılda bir Kayseri bu salgın hastalıklardan kurtulamamış. Bunun temel nedeni hijyenin olmamasıdır. Yunus Bekir’in sağlıkçı olmasından dolayı, Vali Muammer Bey ile birlikte jandarmayı da yanlarına alıyorlar ve şehir içinde, köylerde evlerin arasında bulunan ahır artıklarını köylerin dışına çıkarıyorlar. Bir temizlik çalışması yapıyorlar. O tarihte bir çok, köyde de tuvalet yokmuş, herkese tuvalet yapmayı mecbur ediyorlar. Böylece toplu bir temizlik çalışmasıyla salgının sona ermesini sağlıyorlar.” dedi.

1912 yılında Kayseri’de kolera salgını olduğunu yazanlardan biri de Tarihçi Mustafa Cingil. Her iki araştırmacının buna dair kaynak aldığı bir mektup var. Ermeni Harutiun Kocayan adlı bir kadının eşine yazdığı mektupta, Efkere’deki kolera salgınından şöyle söz ediliyor:

“Saniyen bu tarafta bir ufacık kolera savuşturduk Allah çok şükür, taraf taalluk bir kederimiz yok. Köyden 30 tene kadar telef oldular ama acı verecek birinci hancı Hancı Artin Ağa, ikinci Serkis Piçakçı, üçüncü Keleşoğlu, dördüncü Güllü’nün kaynı Nişan, gerisi ufak tefek İslam’dan.”

*Hüseyin Cömert, videoda salgından söz ederken 'veba' kelimesini kullanmış, ancak daha sonra sözlü beyanla bunun 'kolera salgını' olduğunu ifade etmiştir. Video, 'Turanlı Yunus Bekir' belgeselinden alınmıştır. Belgeselin tamamına, aynı adlı YouTube'dan ulaşılabilir. 

Haber Merkezi