Kooperatif mağdurlarını üzecek haber: İptal edildi!

Kayseri’de yaşanan kooperatif sorunlarının ardından çıkan sıkıntıların artmasının ardından 15 Haziran 2022’de Resmi Gazetede yayınlanan kanuna konulan geçici 11. maddeyle "Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle Kayseri ilinde aşağıdaki şartları taşıyan yapı kooperatifleriyle sınırlı olmak üzere bu madde hükmü uygulanır” ifadesi konulmuştu. Bu maddenin Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildiğini söyleyen Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Mahmut Şahin, Türkiye’deki kooperatif sorununun bir sağlık sorunu olduğunu söyleyerek, "Kooperatif sorunu bir estetik problemi değildir. Yani kooperatiflere ara ara makyaj yaparak, bu sorunu çözemezsiniz. Asıl sorun yumağı aşağıda duruyor. Yağmur yağan makyaj gider ama sorun yine orada durur. Yıllardır çok içerikli bir kooperatif kanunumuz var. Fakat bir de çok içerikli bir uygulama var. Kanun ile uygulama arasında dağlar kadar fark var. Kooperatif üyeleri, maalesef kooperatif yöneticileri tarafından mağdur ediliyor. Bir tarafta bu işin uzmanı müteahhitler, mühendisler, mali müşavirler ve avukatlar yöneticilik yapıyor. Bir tarafta da asgari ücreti ile emekli maaşı ile ev sahibi olmayı düşünen düşük gelirli insanlar var. Bunları ortak olarak görmek zaten kanunun ruhuna aykırıdır. Bunları ortak göremezsiniz. Bir kere kooperatif üyelerinin tüketici hukukuna alınıp, tüketici haklarına sahip olmaları lazım ki koruyabilelim. 2 kişiyi ortak görüyorlar. Bir tarafta çok yetenekli birisi, diğer tarafta da muhtaç birisi bunları ortak görmek yanlıştır. Onun için uygulama çok sıkıntılar doğruyor. İnsanlar 15-20-25 sene aidat ödeyip, daire sahibi olamıyorlar. O zaman da ne oluyor, vatandaş hem kira ödüyor hem de aidat ödüyor. Geliri tüm gidiyor. Bakın insanca yaşama gelirinden bütünüyle oluyor. Bunun önüne geçmek adına kalıcı çözümler üretmek lazım. Fakat bu süreç içerisinde ne oldu? Zaten sıkıntılı olan kooperatifçiliği 2022 yılının 10 Haziranı’nda sadece Kayseri’ye has olmak üzere bir kanun çıkarttılar. Kooperatif sadece Kayseri’de mi var? Her yerde var ve sorunlar hep aynı. Burada en büyük yanlış Kayseri’ye has bir kanun çıkartmaktır. O zaman biz dedik ki ‘bu sorunu çözmez, daha da büyütür. Bırak geriye kalan 80 ili Kayseri’deki sorunları da büyütür’ dedik" ifadelerini kullandı.

"Kayseri’ye has bir kanun olamaz"

Şahin, "Bakın o günden bu güne aradan geçen 8 ayda biz ‘bu kanun döner’ dedik. Geçen hafta Anayasa Mahkemesi bu konuya noktayı koydu. Anayasa Mahkemesi’ne gidip, dava açanlarda Türkiye Cumhuriyeti’nin mahkemeleridir. Ben o hakimleri tebrik ediyorum. Gerçekten hukuk adına çok güzel bir adım attılar. Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi hakimi başta olmak üzere, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi hakimleri ve Yargıtay’ın 6. Hukuk Dairesi hakimlerini gerçekten hukuk adına tebrik ediyorum. Anayasa Mahkemesi’ne giderek, dediler ki ‘Bu kanun anayasaya göre yanlış. Eşitliğe aykırı ve iptal edilmesi lazım. Çünkü sorunları çözmez büyütür.’ Anayasa Mahkemesi de ders niteliğinde bir karar verdi. Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki 600 milletvekiline, onların araştırma komisyonlarına ve danışmanlarına bir ders niteliğinde karar verdi. Mahkemeler aykırı olan bir sürü madde saymış. Anayasa Mahkemesi de ’Zaten 10. ve 48. maddeye aykırı. Kayseri’ye has bir kanun olamaz. Dolayısıyla diğer maddeleri görüşmeye bile gerek yok. Tamamının iptaline’ demiş. Şimdi ne oldu? O kanun çıkınca kooperatif mağdurları kurtulacak zannedilirken, şimdi kanun iptal oldu. Kooperatiflerde üyelerinin üzerine daha çok gidecekler. Neye yaradı? Onun için bu pansumanları falan bırakalım. Seçmene dönük kanun değişikliği doğru değil. İşi çözmez daha da büyütür. Onun için kalıcı kanun çıkarılmalıdır. Kalıcı kanun çıkartmak içinde o sahaya bir inmek lazım. Kooperatiflerin işleyişine, uygulamalara bir bakmak lazım. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nün denetimlerini gerçek anlamda yapması lazım. Her dosya alıp, başvurana kooperatif kurdurulmaması lazım. Kooperatif kurmanın üye, arsa, arsa sözleşmesi gibi şartları var. Sonra üye şartı da yetmez. Bu üyenin kooperatifin işleyişini devam ettirecek maddi geliri var mı bakmak lazım. Her gelene kooperatif kurdurulur mu? Sıkıntılı kooperatifleri kuranlara bakıyorsun. Kooperatif devam ederken, yeni bir kooperatif kurmaya teşebbüs ediyor. Ona da izin veriyorlar. Bununla ilgili kat’i çözümler gerekiyor. Biz bu anlamda zaten sahadayız. Bütün sorunları biliyoruz. İsteye bütün birimlere bunun çözümü ile alakalı bilgileri verebiliriz. Tüketiciler Birliği olarak buna hazırız” şeklinde konuştu.