(VİDEOLU HABER) Bir dokunduk bin ah işittik

Vatandaşın ekonomik durumundaki değişiklikler sektörlerde iş yapış biçimlerini değiştirdi. Bu değişiklikten nasibini alan terziler, çoğunlukla tamir ve tadilatın yapıldığı yerler haline geldi.

(VİDEOLU HABER) Bir dokunduk bin ah işittik

Teknolojik gelişmeler kadar, vatandaşın alım gücü de, esnafın iş yapış biçimlerini etkiledi. Terzi esnafı da bunlardan biri. Eskiden özel dikimin ağırlıkta olduğu, tamir ve tadilatın daha az yapıldığı terzi dükkânları, vatandaşın alım gücünün değişmesiyle, neredeyse sadece tamir, tadilat ve yenileme yapar duruma geldi.

ÖZEL DİKİM ESKİDE KALDI
Kayseri Terziler ve Konfeksiyon İmalatçıları Odası Başkan Yardımcısı Yılmaz Güneş, vatandaşın alım gücü düştüğü için, daha ziyade tadilat işlerine yöneldiklerini söyledi. Özellikle pandemi döneminde bu durumun daha da arttığını söyleyen Güneş, "Eskisi gibi özel dikim kalmadı. Öyle olunca özel dikim yapan terzi sayısı da azaldı. Bu konuda çırak da yetişmez oldu. İnsanlar ucuz olduğu için hazır giyime yöneldi. Orada ucuza alıyor, bizde de gelip bedenine göre ayarlatıyor. Bir de biz müşteriyle özel ilgileniyoruz tabi, onun için de gelip burada isteğine göre ayarlatıyor. Hazır giyim bizden ucuz olunca, bize de tadilat işi kaldı." diye konuştu.

TAMİR VE TADİLAT YÜZDE 50 ARTTI
25 yıldan bu yana terzilik yapan Halil Öğüt de, Başkan Yardımcısı Yılmaz Güneş 'in söylediklerini doğruladı. Özellikle son 3-4 yıldan bu yana vatandaşın tadilata daha çok yöneldiğini söyleyen Öğüt, "Tamir, tadilat, yeniletme gibi işlerde en az yüzde 50 artış oldu. Bayan müşterilerim de olsun, erkek müşterim de olsun, alım gücü düştüğünden dolayı elinde bulunanları tamir ettiriyor ya da yeniletiyor." dedi.

VATANDAŞ KÂRINI DÜŞÜNÜYOR
Özel dikim işinin kalmadığını da belirten Öğüt, şunları söyledi: "Gelen müşterilerimizin yüzde 70 'i tadilat için , yüzde 30 'u ise yeni diktirmeye geliyor. Eskiden ise tam tersiydi. Vatandaş kumaşını alıyordu, getirip kafasındaki tasarıma göre diktiriyordu. Bu şekilde müşterinin en az yüzde 80 kârı oluyor. Yani, yeni bir elbiseyi özel dikim diktirecek olsa 1000 TL 'ye diktirir ama eski bir elbiseyi 80 'e, 100 'e yeniletiyor. Bir etek diktirecek olsa kumaşıyla birlikte 100 'e, 120 Liraya mâl ediyor. Tadilat yaptıracak olsa, örneğin fermuar değiştirse 8 Lira, 10 Lira. Etek boyu öyle... Biz de ne yapalım, tadilattan kazanıyoruz."

PANDEMİDE TADİLAT İYİCE ARTTI
Pandemi döneminde ise işlerin iyice azaldığından yakınan Öğüt, "İşlerimiz zaten azalmıştı ama pandemide iyice düştü. Pandemide hem işler düştü hem de var olan işler içinde tadilat arttı. Günde normalde 20 müşteri geliyorsa, şimdi 5, 6 müşteri geliyor, onlar da hep tadilat için." diye konuştu.

ÖNCELİK GIDA ALIŞVERİŞİ
20 yıldan bu yana terzilik yapan Hakan Dönmez de, hayat pahalılığının iş yapış biçimini değiştirdiğini söyledi. Dönmez, "Geçim şartları iyice zorlaştığı için insanlar öncelikle gıda almaya bakıyor. Gıdadan arta kalanı da, elindeki eşyayı son haddine kadar değerlendirip ondan sonra tadilata getiriyor." dedi.

2015 YILINDAN ALIM GÜCÜ DAHA ÇOK DÜŞTÜ
Özellikle 2015 yılından sonra vatandaşın alım gücünün daha fazla düştüğünü kaydeden Dönmez, "2005 ile 2010 arasında insanların alım gücü çok yüksekti. 2010 'dan önce, Çin menşeili ürünler çok ucuz olduğu için kaldır at çoktu. 2015 'e kadar insanlar ürünlerin yenisini alıp atıyordu. 2015 'ten sonra da en son haddine kadar kullanıp, en son haddinden sonra tamire getirmeye başladılar.  Çok cüzi tadilatlar geliyordu, adam getiriyordu sıfır ürünü isteğine göre daralttırıyordu. 2015 'ten sonra alım gücünün düşmesinden dolayı en son haddine gelmiş üründen bir şey kazanmaya çalışıyor. Vatandaşın bir şey söylemesine gerek kalmıyor. Ürün bize her şeyi anlatıyor. Ürünün artık canı kalmamış, buna ne yapabiliriz diye soruyor. Ürün kendini bırakmış ama sahibi bırakmak istemiyor. Acaba bir dönem daha kullanabilir miyim diye düşünüyor. O da biliyor atması gerektiğini ama atamıyor, bir şekilde sürüklemeye çalışıyor. Bir kaban alsa 500, 600 vermek yerine elindeki kabanı 50 'ye, 100 'e ayağa kaldırıyor. Sıfırını o fiyattan almaktansa tamir ettirmek daha cazip geliyor." ifadelerini kullandı.

Selma Kara - Muhammed Kösedağ