Bu yazımda tarih boyunca farklı kültürlere ev sahipliği yapan, şehrin idari, siyasi ve ticari açıdan merkezi konumunda olan Kayseri Cumhuriyet Meydanı’na yer vereceğim. Farklı sosyal grupların bir araya geldiği, insanların kaynaşmasına olanak sağlayan, meydan Roma’dan Bizans’a, Selçuklular’dan Osmanlı’ya ve Cumhuriyet dönemine dayanan bir uygarlıklar buluşmasıdır.
İhtiva ettiği etnografik eserleriyle gezginleri altı bin yıllık büyüleyici bir yolculuğa çıkaran bu alan, tüm bu yönleriyle adeta bir açık hava müzesi mahiyetindedir. Cumhuriyetin ilanıyla birlikte bu alanda Cumhuriyet Bayramları ile diğer ulusal toplanmaların gerçekleştirilmesi ve Cumhuriyet’le anılması için Cumhuriyet Meydanı ismi verilmiştir.
Daha büyük bir perspektiften bakarsak çok sayıda tarihi kültür mirasının yer aldığı 121.000 m2 yüzölçümüne sahip bu bölgede;
‘3.yüzyılda Roma döneminde yapılan Kayseri Kalesi ile erken Roma Dönemi'ne ait olduğu tahmin edilen Roma Mezarı (ki bu mezar meydanda geçmişte başka mezarlıkların da olabileceğine düşündürmektedir)’
‘13.yüzyılda Selçuklu döneminde inşa ettirilen Gevher Nesibe Hatun Külliyesi, Sahabiye Medresesi, Hunat Hatun Külliyesi, Hacı Kılıç Camii ve Medresesi’
‘15.yüzyılda Osmanlı döneminde inşa ettirilen kapalı çarşı, kale içine inşa ettirilen Fatih Camii, yine aynı dönemde Kayseri’de İmam Sultan adı ile anılan (1886 günümüzdeki mevcut hali inşa ettirilmiştir) Zeynel Abidin türbesi, 16. yüzyılda inşa ettirilen Kurşunlu Camii’
‘1906 yılında Osmanlı döneminde inşa ettirilen Saat Kulesi,
‘1973 yılında Kayseri’nin ilk çok katlı en yüksek binası Vakıf Gökdelen İşhanı ile 1970’lerin sonunda inşa edilen Hattat Hoteli’,
‘1974 yılında Süvari Atatürk Anıtı (Günümüzde eski fuar alanının girişi olan bölgeye Kadir Has Kültür Parkına taşınmıştır.)’,
‘1975 yılında toplam 10.000 m2 kapalı alan üzerine kurulan ve içerisinde 193 değişik sektörde hizmet veren iş yeri bulunan yer altı çarşısı’,
‘1977 yılında eski ‘ iki kapılı’ cami yıktırılarak yerine 1977 yılında inşa ettirilen Bürüngüz Camii’,
‘1984 yılında inşa edilen dikdörtgen şeklinde yüksek bir kaide üzerinde bulunan 16 mt. uzunluğunda Atlı Atatürk Anıtı’,
‘1938 yılına ait binası yerine 1987 yılında inşa edilen yeni Hükümet Konağı binası’ ,
‘1992 yılında inşa edilmiş Orduevi’,
‘2002 yılında el değiştirmesi sebebiyle adı Wyndham Grand oteli olan, eski unvanı ile Kayseri'nin ilk uluslararası 5 yıldızlı oteli olan Hilton Oteli’ gibi yapıları barındırmaktadır.
Selçuklular döneminde inşa edilen ancak günümüze kavuşamayan Saltanat Sarayı sebebiyle ‘saray önü’ olarak da anılan bu alanda eskiden ‘Kayseri Adliyesi, Ahmet Paşa İlkokulu, Eski Postane-PTT, Tekel, Alemdar Oteli ve Sineması, Feyzioğlu Binası, Sait Azmi İşhanı, Petek Pastanesi ile’ yer almakta idi. Bu yerler idare tarafından kamulaştırılarak peyder pey yıkılmıştır. Ancak halkımızın anı defterinde büyük yer kaplamaktadır.
Şimdiki Hükümet Konağı binasının bulunduğu bölgeyi de içine alan konumun önünde ‘At Meydanı’ dediğimiz yer, onun yanında Kağnıpazarı Meydanı, çaprazlama iki karşı köşesinde ise Düvenönü Meydanı ile Kiçikapı Meydanı yer almaktadır. Meydan, tarihi çınar ağacının bulunduğu Yoğunburç-Sivas Caddesi, İstasyon Caddesi-Erciyes Bulvarı istikametlerinin kavşağı konumundadır.
Yüzölçümü bakımından ülkemizin en büyük meydanı unvanına sahip bu meydanda 1950’li yıllarda ibret-i alem düşüncesiyle bir dönem idam cezaları infaz edilmiştir. Günümüzde kolektif kimliklerin oluştuğu ve dayanışmanın ortaya çıktığı bu alanda resmi-özel anma ve tanıtım programı, miting, konser vb. pek çok etkinlik gerçekleştirilmeye devam etmektedir.
